ព្រឹត្តិ​ការណ៍​កើតឡើង​មុន​ការ​​បោះ​​ឆ្នោត​​មក​​​ដល់​ ចាប់​​ពី​​ថ្ងៃទី៦​ ដល់​​ថ្ងៃទី​​​១២​ ខែកក្កដា​

នេះ​​គឺជា​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​​ដែល​​ទាក់ទង​​នឹង​​ការ​​បោះឆ្នោត​​ដែល​​គួរ​​ឱ្យ​​​កត់​​សម្គាល់​ និង​​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​​សាធារណៈ​​ដែល​​កើតមានឡើង​ចាប់​ថ្ងៃទី៦​ ដល់​ថ្ងៃទី១២​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០២៣​។​

កាលពី​​​ថ្ងៃទី១២​ ខែកក្កដា​ រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួងព័ត៌មាន​ លោក​ ប៉ែន​ បូ​ណា​ បាន​ថ្លែង​រិះគន់​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​​របស់​ The Cambodia Daily និង​សារព័ត៌មាន​​បស្ចិមប្រទេស​ ដោយ​លើកឡើង​ថា​៖​ «ចង់​ចោទ​នរណា​ បំពាន​លើ​នរណា​ស្រេចតែចិត្ត​ដោយ​គ្មាន​ប្រភព​ គ្មាន​ភស្តុតាង​អ្វី​ទាំងអស់​ក្រៅពី​មាត់​ខ្លួនឯង​ថា​ដោយ​ការ​បូក​ផ្សំ​ច្បោល​ៗ​»។​​

លោក​បន្ថែម​ទៀត​ថា​៖​ «បើ​សារព័ត៌មាន​ប្រភេទ​នេះ​កើត​នៅក្នុង​ប្រទេស​តូចតាច​ដែល​មិនសូវ​រីកចម្រើន​ប្រហែលជា​មិន​ចម្លែក​ទេ​ ប៉ុន្តែ​វា​បាន​កើត​ក្នុង​មហា​ប្រទេស​ដែល​តាំងខ្លួនជា​គ្រូ​នៃ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​»។​

ថ្ងៃទី១១​ ខែកក្កដា​៖​ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​ឆ្លើយតបទៅនឹង​ការ​បង្ហោះ​តាម​បណ្តាញ​សង្គម​ ដោយ​បញ្ជាក់​ថា​ វិសោធនកម្ម​មាត្រា៤២​ នៃ​ច្បាប់បោះឆ្នោត​អាច​ផ្តន្ទា​ទោស​តាមច្បាប់​លើ​បុគ្គល​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​ណែនាំ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គូស​សន្លឹកឆ្នោត​ចោល​ពេល​ទៅ​បោះឆ្នោត​ នៅ​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ ដោយ​ក្នុង​នោះ​ក៏​មានការ​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី​ ​៥លាន​ទៅ​ ២០លាន​រៀល​ ឬ​ស្មើនឹង​ប្រមាណ​ជា​ ៥​ ០០០ដុល្លារ​ផង​ដែរ​។​

តាមរយៈ​សារ​​ជា​​សំឡេង​មួយ​ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ បាន​​ថ្លែង​​ថា​ លោក​​បាន​​បញ្ជា​​ឱ្យ​​អភិបាល​​រាជធានី​​ភ្នំពេញ​ ​លោក​ ឃួង​ ស្រេង​ ប្រើប្រាស់​​រថយន្តក្រុង​រហូត​​ដល់​​ទៅ​ ៣៥០​ គ្រឿង​ ដើម្បី​​ដឹក​​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ធ្វើ​​ដំណើរ​​ទៅ​​ការិយាល័យ​​បោះឆ្នោត​​នៅ​​ទូទាំង​​ប្រទេស​​ដោយ​​មិន​​គិតថ្លៃ​។​

ថ្ងៃទី១០​ ខែកក្កដា​៖​ ក្នុង​ថ្ងៃ​រំឭក​ខួប៧ឆ្នាំ​នៃ​ការ​ស្លាប់​លោក​បណ្ឌិត​ កែម​ ឡី​ សកម្មជន​​ជា​យុវជន​​មួយ​​ក្រុម​ ​បាន​​ប្រមូល​​ផ្តុំ​​គ្នា​​នៅ​​ស្ថានីយ​​ប្រេង​​ឥន្ធនៈ​​កាល់​តិច​ ក្នុង​រាជធានី​​ភ្នំពេញ​ ជា​​កន្លែង​​ដែល​​លោក​បណ្ឌិត​ត្រូវ​​បាន​​គេ​​បាញ់សម្លាប់​ ដោយ​ពួកគេ​ទាំងនោះ​បាន​ស្រោច​​​ឈាម​​​ក្លែងក្លាយ​​លើ​​ខ្លួន​​ ដើម្បី​​តំណាង​​ឱ្យ​​​ការ​​ស្លាប់​​របស់​​លោក​ កែម​ ឡី​។​ បើ​ទោះបីជា​បុរស​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​ចាប់ខ្លួន​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ ពី​បទ​ ឃាតកម្ម​លើ​លោក​ កែម​ ឡី​ នៅពេល​នោះ​ក៏ដោយ​ ក៏​ការ​សម្លាប់​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចាត់ទុកថា​ជា​រឿង​នយោបាយ​។​ ក្នុងអំឡុងពេល​ក្បួនដង្ហែ​​សព​របស់​លោក​បណ្ឌិត​ កែម​ ឡី​ ក្នុង​នោះ​គេ​សង្កេតឃើញ​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​រាប់​ម៉ឺន​នាក់​បាន​ចូលរួម​។​

រួម​ជាមួយនឹង​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយចំនួន​ទៀត​ សហ​ស្ថាបនិក​នៃ​​បណ្តាញ​​យុវជន​​កម្ពុជា​ លោក​ ​ស​ ម៉ូ​រី​ បាន​បង្ហោះ​សារ​រំលឹក​ដល់​លោក​ កែម​ ឡី​ ដោយ​កត់​​សម្គាល់​​ពី​ «សុទិដ្ឋិនិយម​ ឯករាជ្យ​ភាព​ និង​វីរភាព​» របស់​គាត់​។​

ថ្ងៃទី៩​ ខែកក្កដា​៖​ សកម្មជន​​បក្ស​ភ្លើងទៀន​​ លោក​ ថុល​ សំណាង​ ព្យាយាម​សុំ​សិទ្ធិជ្រកកោន​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ កាលពី​ថ្ងៃទី៣​ ខែកក្កដា​ នេះ​បើ​តាម​ការ​ឱ្យ​ដឹងពី​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​ដែល​បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ CamboJA បន្ទាប់ពី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ត្រូវ​បាន​រាយការណ៍​ថា​ បាន​ចុះទៅ​កាន់​ផ្ទះ​របស់​គាត់​នៅ​ភូមិ​ត្រពាំង​ឈូក​ ជុំវិញ​ការ​បង្ហោះ​សារ​រិះគន់​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេ​ស​​ប៊ុ​ក​។​

ទោះជាយ៉ាងណា​ ​អាជ្ញាធរ​​ថៃ​​បាន​​ចាប់​​ខ្លួន​​រូបលោក​ ក្នុងរយៈពេល​​មិន​​ដល់​​មួយ​​សប្តាហ៍​​ ​ពោល​គឺ​នៅ​​ថ្ងៃ​​ទី៩​ ខែ​​កក្កដា​ ខណៈ​ករណីនេះ​បាន​​ជំរុញ​​ឱ្យ​​​​មេធាវី​​របស់​​អង្គការ​​សហ​​ប្រជាជាតិ​​ក្នុង​​ប្រទេស​​ថៃ​ ​ព្យាយាម​​ធ្វើ​​អន្តរាគមន៍​។​ ប្រទេស​ថៃ​មិន​មានច្បាប់​សម្រាប់​ការពារ​ជនភៀសខ្លួន​ និង​មាន​សន្ធិសញ្ញា​បត្យាប័ន​ជាមួយ​កម្ពុជា​ឡើយ​។​

ទន្ទឹម​នឹង​នោះ​ តាមរយៈ​បណ្ដាញ​សង្គម​ Twitter លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ កុំ​បញ្ជូន​គ្រាប់បែក​ចង្កោម​សម្រាប់​សង្គ្រាម​នៅ​អ៊ុយក្រែន​ ដោយ​លើកឡើង​ថា​ «ប្រសិន​រឿង​នេះ​វា​ជា​ការពិត​មែន​ វា​នឹង​ក្លាយទៅជា​គ្រោះថ្នាក់​ធំ​បំផុត​ សម្រាប់​ប្រជាជន​អ៊ុយក្រែន​» និង​បាន​លើក​​ឡើង​​ទៀត​​ថា​ បទពិសោធន៍​ឈឺចាប់​របស់​កម្ពុជា​ ដែល​ទទួលការ​ទម្លាក់​គ្រាប់បែក​ចង្កោម​ពី​ អាមេរិក​នា​ដើ​មទ​ស្ស​វត្ត​រ៍១៩៧០​ មកដល់ពេលនេះ​​ជាង​កន្លះ​សតវត្សរ៍​ហើយ​នៅ​មិនទាន់​រក​វិធី​បំផ្លាញ​ចោល​អស់​នៅឡើយ​។​

សកម្មជន​គណ​បក្ស​ហ៊្វុន​ស៊ិន​ប៉ិច​ ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​ នៅ​ឆ្នាំ២០២៣​ កាលពី​ថ្ងៃទី១០​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០២២​។​ (រូប​ថ​ត​ហ្វេ​ស​​ប៊ុ​ក​គណ​បក្ស​ហ៊្វុន​ស៊ិន​ប៉ិច​)
គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​មូលដ្ឋាន​ ប្រារព្ធ​ពិធី​រំលឹក​វិញ្ញាណក្ខន្ធ​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​ លោក​ កែម​ ឡី​ នៅ​ថ្ងៃទី១០​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០២៣​។​ (Grassroots Democracy Party)

ថ្ងៃទី៨​ ខែកក្កដា​៖​ ជាផ្នែក​មួយ​នៃ​ការជំរុញ​បន្ត​របស់​លោក​ ដើម្បី​ទទួល​បាន​អ្នកគាំទ្រ​បន្ថែម​ទៀត​​លើ​វេទិកា​ថ្មី​ បន្ទាប់ពី​លុប​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេ​សប៊ុ​ក​ចោល​ លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​គណនី​ Twitter ជាលើកដំបូង​ក្នុងរយៈពេល​ជាង​មួយឆ្នាំ​ ដោយ​បង្ហោះ​រូបថត​ដំបូង​ក្នុងចំណោម​រូបថត​បីសន្លឹក​របស់​លោក​ជាបន្តបន្ទាប់​ និង​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​អ្នកគាំទ្រ​បន្ថែម​ទៀត​តាម​ Twitter, Telegram និង​ TikTok។​ លោក​ក៏បាន​បង្ហោះ​សារ​ជា​សំឡេង​នៅក្នុង​បណ្តាញ​សង្គម​ Telegram របស់​លោក​ ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​មានការ​គាំទ្រ​លើ​រូបលោក​បន្ថែម​ទៀតផង​ដែរ​។​

ថ្ងៃទី៧​ ខែកក្កដា​៖​ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ បាន​អំពាវនាវ​ចំពោះ​គ្រប់​ម្ចាស់​សហ​​គ្រាស​ ក្រុមហ៊ុន​ រោងចក្រ​ សណ្ឋាគារ​ ភោជនីយដ្ឋាន​ និង​គ្រឹះស្ថាន​ទាំងអស់​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ ជួយ​បង្ក​លក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ និង​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​និយោជិត​ កម្មករ​-កម្មការិនី​ បាន​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​បោះឆ្នោត​ នៅ​ថ្ងៃទី២៣​ ខែកក្កដា​។​ គ​.ជ​.ប​ លើកឡើង​ថា​ «ដើម្បី​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រើ​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន​ស្របតាម​ច្បាប់​ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ សូម​អំពាវនាវ​ចំពោះ​គ្រប់​ម្ចាស់​សហគ្រាស​ ក្រុមហ៊ុន​ រោងចក្រ​ សណ្ឋាគារ​ ភោជនីយដ្ឋាន​ និង​គ្រឹះស្ថាន​ទាំងអស់​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ សូម​ជួយ​បង្ក​លក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ និង​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​​និ​យោ​​ជិត​ កម្មករ​-កម្មការិនី​ បាន​ធ្វើដំណើរ​ទៅ​បោះឆ្នោត​ នៅ​ថ្ងៃអាទិត្យ​ ទី២៣​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០២៣​ នៅ​តាម​ឃុំ​ សង្កាត់​ ដែល​ពួកគាត់​បាន​ចុះឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​»។​

ថ្ងៃទី៦​ ខែកក្កដា​៖​ ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ ណែនាំ​ដល់​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ ហាង​បញ្ចាំ​ និង​អ្នក​ផ្តល់​ប្រាក់កម្ចី​ផ្សេងទៀត​ ប្រគល់​អត្តសញ្ញាណ​ប័ណ្ណ​ ដែល​ខ្លួន​បាន​យក​ធ្វើជា​វត្ថុ​បញ្ចាំ​កម្ចី​ ដើម្បី​ប្រគល់​ត្រឡប់​ឱ្យ​អ្នកខ្ចី​វិញ​ ដើម្បី​ឱ្យ​​ពួកគេ​អាចយ​ក​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត​។​

នៅក្នុង​ថ្ងៃ​ដដែល​នេះ​ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​ លោក​ ស​ ខេង​ ក៏បាន​រៀបចំ​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​នៅ​ខេត្តព្រៃវែង​ និង​ជំរុញ​ឱ្យ​​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅ​បោះឆ្នោត​ ដោយ​លោក​លើកឡើង​ថា​ ការបោះឆ្នោត​ «គាំទ្រ​ និង​អនុវត្ត​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ ដែល​បាន​ចាក់គ្រឹះ​ដ៏​រឹងមាំ​នៅ​កម្ពុជា​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​ ១៩៩៣​»។​ នេះ​បើ​តាម​សារព័ត៌មាន​ ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​៕​

បច្ចុប្បន្នភាពថ្មី

បច្ចុប្បន្ន​ភាព​